Ўзбекистонда май ойида об-ҳаво қандай бўлади?

Май ойининг биринчи ўнкунлигининг аксарият қисмида Ўзбекистон бўйлаб жуда иссиқ ва қуруқ об-ҳаво ҳукмрон бўлиши кутилмоқда, дейилади «Ўзгидромет» шарҳида.

1−2 май кунлари ҳаво кундузи +28…+30 даражагача исийди, 3−7 майда эса ҳаво ҳарорати +34…+37 даражагача кўтарилади.

1−2 май кунлари Фарғона водийсининг айрим жойларида қисқа муддатли момақалдироқли ёмғир ёғиши мумкин. Тоғолди ва тоғли ҳудудларда ёмғир кучли бўлади, момақалдироқ бўлиши мумкин.

Бошқа ҳудудларда 1−7 май кунлари ёғингарчилик бўлмайди.

Биринчи ўнкунлик муддат охирида ҳарорат бироз пасаяди, баъзи ҳудудларда қисқа муддатли ёмғир, момақалдироқ бўлиши мумкин.

Бундан ташқари, май ойининг охиригача ҳаво ҳарорати кечаси +17…+22 дан +10…+15 гача, кундузи +32…+37 дан +25…+30 гача ўзгариб туради.

Иккинчи ва учинчи ўнкунликларнинг айрим кунларида республика бўйлаб баъзи жойларда қисқа муддатли момақалдироқ ва маҳаллий даражада кучли ёмғир ёғиши мумкин.

Май ойида ўртача ойлик ҳарорат иқлимий кўрсаткичлардан 1−2 даража юқори бўлиши кутилмоқда.

Ўзбекистонда май ойида об-ҳаво қандай бўлади?

Узоқ вақт давомидаги ўртача кўрсаткичларга кўра, Ўзбекистонда май ойи апрель ойидан 4−6 даража иссиқроқ.

Ойнинг биринчи ярмида республиканинг аксарият ҳудудларида ўртача кунлик ҳаво ҳарорати +24…+27 даража, иккинчи ярмида эса +28…+31 даража иссиқ бўлади.

Деярли ҳар йили май ойида +34…+37 ҳароратли ёзга ўхшаш иссиқ даврлар бўлади.

Метеорологик кузатувларнинг барча йиллари учун май ойининг мутлақ максимал ҳарорати +38…+41, шимолий, жанубий ва чўл зоналарида — +43…+45.

Қорақалпоғистон, Хоразм, Бухоро вилоятлари ва Навоий вилоятининг чўл зонасида май ойидаги ҳарорат рекордлари нисбатан яқинда — 2020 ва 2021 йилларда янгиланган.

Тошкентда май ойидаги энг юқори ҳарорат ўтган аср бошларида қайд этилган — +39,9 даража.

«Ўзбекистонда май ойида глобал исиш тенденцияси сезиларли даражада таъсир кўрсатмоқда. Май ойида ўртача ойлик ҳаво ҳароратининг ошиши бошқа ойларга қараганда тезроқ содир бўлмоқда», — дейилади шарҳда.

Сўнгги ўн йил ичида деярли барча май ойлари иссиқ бўлди. Ўзбекистоннинг бутун кузатувлар тарихидаги энг иссиқ ой 2001 йилнинг майида (меъёрдан 3−4 даража юқори), шимоли-ғарбий ва чўл зонасида эса 2021 йилнинг майида (меъёрдан 3,5−5 даража юқори) кузатилган.

Бу асрнинг энг совуқ ойи 2003 йил майи (меъёрдан 2−3 даража паст) бўлган ва кузатувларнинг барча йиллари давомида 1934 йил майида меъёрдан 4−6 даража паст бўлган.

Май ойида ойлик ёғингарчилик даражаси март ва апрель ойларига нисбатан тахминан учдан бирга, ёмғирли кунлар сони эса 2−3 марта кам. Май ойида ёмғир одатда қисқа муддатли, деярли ҳар доим момақалдироқ билан бирга келади.

«Ўзбекистонда май ойининг яна бир ўзига хос хусусияти ёғингарчиликнинг мамлакат бўйлаб жуда хилма-хил тақсимланишидир. Масалан, Тошкентда 1998 йилнинг май ойи тарихдаги энг ёмғирли бўлган бўлса, Бухорода ҳаво ўта қуруқ бўлган (ойлик ёғингарчилик миқдори меъёрдан атиги 1 мм — нормадан 8% кам)», — дейилади шарҳда.

Ўртача ҳар 2−3 йилда бир марта май ойида кучли ёғингарчилик бўлади, ойлик ёғингарчиликнинг 50% ёки ундан кўпи бир неча соат ичида тушади.