Биржада пропан саккиз кунда 21,4% қимматлашди – Ўзбекистон янгиликлари – Газета.uz

Ўзбекистонда пропаннинг биржа нархи саккиз кун ичида кескин ошди, дейилади Республика товар-хомашё биржаси (UzEx) маълумотларида.

30 апрелдаги биржа савдолари якунларига кўра, суюлтирилган газ 385,4 минг сўмга — 6,4 миллион сўмгача қимматлашди. Саккиз кун ичида пропан нархи 1130 сўмдан ортиққа ёки 21,4% ошган. Ўсиш 1 майдан метан нархининг ошиши арафасида содир бўлди.

Ижтимоий тармоқларда фойдаланувчилар пропан метандан арзонлашганини қайд этмоқда — 4600 сўмга нисбатан 5200−5300 сўм. Бироқ молиячи Отабек Бакировнинг таъкидлашича, жорий чакана нарх ўтган ҳафтадаги арзонроқ пропанга асосланган. У келгуси душанбадан бошлаб пропан яна чакана савдода метандан қимматроқ бўлишини кутмоқда.

Шу билан бирга, ижтимоий тармоқларда суюлтирилган газ ёқилғи қуйиш шохобчаларида ҳудудга қараб 5200−5300 доллардан сотилаётгани хабар қилинмоқда.

Аввалроқ Рақобатни ривожлантириш ва истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қўмитаси 2024 йилда биржа савдоси тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузиш бўйича 165 та ҳолат аниқлангани ва 156 та компанияга нисбатан иш қўзғатилгани ҳақида хабар берганди. 55 та ҳолатда нархлар манипуляцияси ва нархларни сунъий ошириш ҳолатлари қайд этилган, оқибатда тадбиркорлар асоссиз равишда 77,7 млрд сўм маблағни қўлга киритган. Ушбу фактлар асосида маблағларни қайтариш бўйича кўрсатмалар берилди. Бундан ташқари, 94 та корхонага нисбатан молиявий жазо чоралари қўлланди.

Аниқланган қоидабузарлар орасида Бухоро нефтни қайта ишлаш заводи (Аи-80 бензинининг асосий ишлаб чиқарувчиси) ва 2024 йил июнь ойида ташкил этилган ва пропан импорти ва сотуви билан шуғулланувчи GTL GAZ компанияси ҳам бор.

Аввалроқ ўтган йилнинг апрель ойидан сентябрь ойига қадар пропаннинг биржа нархлари икки баравар ошгани ҳақида ёзган эдик — бир тонна учун деярли 9,3 миллион сўмгача. «Газета.uz» йил давомида иштирокчилар улуши ўзгарган ва янги ўйинчилар пайдо бўлган суюлтирилган газ бозорини таҳлил қилганди.

Энергетика вазири Жўрабек Мирзамаҳмудов октябрь ойи бошида пропан нархининг кескин ошишига ишлаб чиқаришнинг етарли даражада ўсмагани, ушбу турдаги ёқилғида ишлайдиган автомобиллар сонининг кескин кўпайгани ва олибсотарларнинг мавжудлиги сабаб бўлганини билдирган эди. Унинг таъкидлашича, пропан нархи йил охиригача барқарорлашади.

Рақобат қўмитаси пропан нархининг ўсишини чеклаб қўйганидан сўнг, нарх барқарорлашди ва Аи-80 бензинининг нархини ортда қолдирди.