Еуропалық Одақ (ЕО) Тәжікстанға көрсетілетін көмектің көлемін тұрақты сақтап қалуға уәде берді. Бұл шешім АҚШ тарапынан USAID арқылы берілетін қаржының тоқтатылғанына қарамастан қабылданды. Бұл туралы EurasiaPluse ақпарат агенттігі хабарлайды.
ЕО-ның Тәжікстандағы елшісі Раймундас Кароблис ЕО мен АҚШ-тың көмек бағдарламалары бір-біріне тәуелсіз жұмыс істейтінін айтып, Еуроодақ тарапынан бөлінетін көмек қысқартылмайтынын нақтылады. Оның сөзінше, Тәжікстанға қолдау көрсету 2027 жылға дейін бекітілген және бұл мерзім аяқталғанша қайта қаралмайды.
Самарқанд саммиті: ЕО мен Орталық Азия қарым-қатынасының жаңа кезеңі
2025 жылдың 3-4 сәуірінде Самарқанд қаласында алғаш рет ЕО мен Орталық Азия мемлекеттері басшыларының саммиті өтпек. Оған Еуропалық Кеңестің президенті, Еуропалық Комиссия басшысы және Орталық Азияның бес елінің көшбасшылары қатысады. Бұл оқиға ЕО мен аймақ елдері арасындағы стратегиялық әріптестіктің жаңа деңгейге көтерілгенін білдіреді.
Саммитке дайындық ретінде 27 наурызда Ашхабадта ЕО мен Орталық Азия елдерінің сыртқы істер министрлерінің 20-отырысы өтті. Бұл жиын алдағы саммиттің негізгі бағыттарын айқындауға бағытталған.
Қаржылай көмек және стратегиялық бағыттар
2021-2027 жылдар аралығында ЕО Орталық Азия елдеріне €550 миллионнан астам көмек көрсетуді жоспарлаған. Оның ішінде Тәжікстанға €142 миллион бөлінген. Бұл қаражат инклюзивті жасыл экономиканы дамыту, адами капиталға инвестиция салу және табиғи ресурстарды тиімді басқару бағыттарына бағытталады.
Global Gateway бастамасы аясында ЕО көлік, цифрлық инфрақұрылым, энергия және білім беру салаларындағы байланысты нығайтуды көздеп отыр. Осы мақсатта Транскаспий көлік дәлізіне €88 миллионнан астам қаржы бөлінді.
Сондай-ақ, ЕО сирек кездесетін пайдалы қазбалар саласындағы жобаларға €16 миллион бағыттап, жергілікті өндіріс тізбектерін дамытуға қолдау көрсетуде. EFSD+ қоры арқылы жаңартылатын энергия көздері мен шикізат өндіру жобаларына €30 миллион кепілдік қарастырылған.
Қауіпсіздік, білім беру және жастар саясаты
Аймақтағы қауіпсіздік мәселелері де ЕО назарынан тыс қалған жоқ. BOMCA бағдарламасы шекара қауіпсіздігін және трансұлттық қылмыспен күресті күшейтуге бағытталған. Ал CADAP жобасы есірткі қолданудың алдын алуға көмектеседі.
Тәжікстанның Ауғанстанмен шекарасында шекарашылардың біліктілігін арттыру үшін ЕО мен ЕҚЫҰ бірлесіп арнайы жобалар жүзеге асыруда. Сонымен қатар, терроризмге қарсы күрес саласында да ЕО үкіметпен тығыз әріптестік орнатқан.
Білім беру саласы да басты басымдықтардың бірі. 2013 жылдан бері бұл салаға €95 миллион бөлінсе, Erasmus+ бағдарламасы 2021-2027 жылдары үшін €73 миллион алды. Бұл Тәжікстан мен басқа да аймақ елдерінің студенттеріне Еуропа университеттерінде білім алуға мүмкіндік беріп отыр.
DARYA бағдарламасы арқылы жастарды жұмысқа орналастыру мәселелері шешілуде, ал 2024 жылдың қыркүйегінде іске қосылған €4.5 миллиондық Аймақтық Азаматтық Қоғам Қоры жастардың және азаматтық ұйымдардың белсенділігін арттыруға бағытталған.
ЕО мен Тәжікстан: ұзақ мерзімді серіктестік
Раймундас Кароблистің айтуынша, ЕО-ның Тәжікстанмен серіктестігі тұрақты, жүйелі және орнықты даму мақсаттарына сай жүргізіледі. Бұл Еуроодақтың аймақтағы саяси ықпалын арттырып қана қоймай, Тәжікстанның әлеуметтік-экономикалық өркендеуіне де септігін тигізбек.